Wymiennik ciepła w cetrali wentylacyjnej
W centrali wentylacyjnej do odzyskiwania ciepła bardzo ważny jest oczywiście jego wymiennik. Warto wiedzieć, że w rekuperatorach najpopularniejsze są krzyżowe i przeciwprądowe wymienniki ciepła. W krzyżowych strumienie powietrza nawiewnego i wywiewanego są do siebie prostopadłe, a w przeciwprądowych – równoległe o przeciwnych zwrotach.
Wymienniki przeciwprądowe są droższe od krzyżowych, za to umożliwiają odzyskiwanie większej ilości energii. Sprawność temperaturowa wymiennika krzyżowego wynosi mniej więcej 60%, a przeciwprądowego – 90%. Oznacza to, że jeżeli świeże powietrze ma 0 st. Celsjusza, a wywiewanie z pomieszczeń 20 st. Celsjusza, po przepłynięciu przez wymiennik przeciwprądowy temperatura wywiewanego powietrza wynosi 2 st. Celsjusza, a świeżego 18 st. Celsjusza. Dlatego w domu z rekuperatorem dobrej klasy, mimo intensywnej wymiany powietrza, zimą nie odczuwamy w pomieszczeniach zimnych przeciągów, a podgrzewanie powietrza kosztuje nas niewiele.
Wymienniki krzyżowe i przeciwprądowe są zbudowane z przylegających do siebie paneli wyprofilowanych tak, że są między nimi wąskie szczeliny, którymi przepływa powietrze – co drugą nawiewane, a pozostałymi wywiewane. Szczeliny mogą być wyprofilowane na różne sposoby, więc poszczególne urządzenia różnią się nieco od siebie sprawnością. Istotnym parametrem wymiennika ciepła jest również wartość oporu przepływu powietrza. Wyższa sprawność jest zazwyczaj okupiona wyższym oporem przepływu i wynikającym z tego większym poborem energii przez wentylatory, więc należy szukać między nimi kompromisu. Wymienniki są metalowe (dobrze przewodzą ciepło), celulozowe (odzyskują wilgoć, a wraz z nią ciepło utajone, dlatego ich sprawność jest bardzo wysoka), ale w centralach do domów jednorodzinnych bardzo często stosuje się plastikowe. Są one tanie, trwałe i nie ma przeszkód, żeby je umyć. Kupując rekuperator z wymiennikiem aluminiowym lub celulozowym, należy się liczyć z tym, że podczas mycia będzie się niszczył i po kilku latach trzeba będzie go wymienić. Jeżeli ktoś ponad wszystko stawia efektywność energetyczną, powinien jednak zainteresować się wymiennikami przeciwprądowymi z celulozy zawierającej sól pochłaniającą wodę. Są one nazywane entalpicznymi.